Eenduidige voedingsadviezen bij Diabetes Type 2: uitdagingen en oplossingen

Huisartsen, praktijkondersteuners en diëtisten zien nogal wat tegenstrijdige voedingsadviezen voorbijkomen bij mensen met diabetes type 2. Om er een paar te noemen:

De NDF Voedingsrichtlijn Diabetes
In de richtlijn worden eigenlijk alle diëten genoemd, van koolhydraatbeperkt tot de Schijf van 5. Elk van deze voedingspatronen heeft zijn eigen voor- en nadelen en zowel diëtisten, praktijkondersteuners als huisartsen hebben hierover vaak hun eigen ideeën.

Gebruik van de Schijf van 5
Veel patiënten gaan momenteel voor hun overgewicht naar de GLI, waar met de schijf van 5 wordt gewerkt. Ook als zij een verstoorde glucosetolerantie of diabetes hebben. Ook al is de schijf van 5 een mooi uitgangspunt voor een gezonde leefstijl, het is bedoeld voor een gezonde populatie (al voelt het voor sommigen natuurlijk al als een dieet).

Overlap in richtlijnen
Onlangs is de nieuwe richtlijn voor overgewicht en obesitas bij volwassenen uitgekomen. Deze overlapt sterk met de voedingsrichtlijn voor diabetes type 2, aangezien beide groepen vaak kampen met overgewicht en insulineresistentie. Daarnaast sluiten de richtlijnen voor overgewicht en de principes van ‘Keer Diabetes2 Om’ (een GLI specifiek voor patiënten met DM2) niet volledig aan bij de protocollen die huisartsen en praktijkondersteuners momenteel gebruiken voor DM2. Dit leidt tot problemen in de afstemming en communicatie tussen diëtisten en praktijkondersteuners.

Invloed van voedingshypes
Daarnaast worden we geconfronteerd met verschillende hypes, zoals intermittent fasting en het ketogene dieet. Deze worden gepromoot door diverse online platforms, sportscholen en zelfbenoemde voedingsdeskundigen. Patiënten komen vaak binnen met eigen ideeën en verwachtingen, wat de situatie verder compliceert.

Maatwerk en Gemene Delers
Hoewel we streven naar duidelijkheid, blijft voedingsadvies maatwerk. Dit komt omdat iedere patiënt anders reageert op voeding en medicatie. Hoe weet je welk advies het beste werkt voor jouw patiënt? Deze vraag wordt verder bemoeilijkt door de obesogene omgeving waarin we leven. Toch zijn er voldoende gemene delers die kunnen helpen bij het geven van effectieve adviezen.

Voedingstherapie bij Diabetes Type 2
Voedingstherapie is breder dan een dieet. Als je een koolhydraatbeperkt dieet adviseert, zeg je eigenlijk wat je niet adviseert. De vraag is wat er dan in plaats komt van die koolhydraten. Dat geldt ook voor een vegetarisch of veganistisch dieet, want het zegt alleen maar dat je geen dierlijke producten eet. Maar wat eten je patiënten dan wel? Wat je vaak ziet gebeuren is dat mensen dan ultra bewerkte voeding gaan eten, met veel repen of shakes. Of producten als vegetarische hamburgers en al die koolhydraatarme producten die je supermarkt ziet liggen. Daar zitten echt wel goede tussen, maar ook veel producten die van alles claimen en slecht van kwaliteit zijn. Zo’n dieet is voor niemand goed.

Medicatie en Voeding
Tijdens deze scholing zullen we ook stilstaan bij de relatie tussen medicatie en voeding bij DM2. Bijvoorbeeld, een SGLT2-remmer is geen goede combinatie met koolhydraatbeperking. Is het zinvol om een GLP-1 te geven als een patiënt geen aanpassingen in zijn of haar voedingspatroon heeft gedaan? Patiënten met obesitas moeten een jaar lang de GLI volgen voordat ze in aanmerking komen voor een GLP-1-analoog; dit geldt echter niet bij diabetes. Deze tegenstellingen kunnen verwarrend zijn.

Nascholing en Toekomst
In dit programma bespreken we de redenen achter de verschillen en tegenstellingen en zoeken we naar gemene delers. Tot slot hopen we je praktische tips te bieden om met deze tegenstellingen om te gaan en om in deze complexe omgeving je patiënten een zinvol en effectief leefstijl- en voedingsadvies te kunnen geven.

Mede mogelijk gemaakt door een of meerdere vergunninghouders